Өмнөд Кавказаас эргэсэн Зэв, Сүбээдэйн арми монголчуудын хувьд огт судлагдаагүй Өмнөд Европын Уралаас Волга мөрөн хүртэлх өргөн уудам тал нутагт орж иржээ.
Энэ өргөн уудам тал нутаг нь Турк, Азиас гаралтай хамгийн хүчирхэг Каучак нүүдэлчдийн эзэмшил байлаа.
Харин одоогийн Орос улс Киевийн өндөрлөгөөс өтгөн ургасан Сибирийн ой хүртэлх нутаг дэвсгэрийг эзэмшин оршиж байсан байна.
Каучак иргэд нь 12 дугаар зууны эхэн үед Азиас нүүж Хар далайн эрэг одоогийн Украйны ойролцоо ирсэн нүүдэлчид бөгөөд үүнээс өмнө олон Монгол угсааны нүүдэлчидтэй хаяа залган нүүж байжээ.
Эндээс Каучакууд 2 хуваагдсан байна, нэг нь одоогийн Болгар чиглэл рүү үлдсэн нь тэр хавиараа сууршиж, Турк угсааны нүүдэлчидтэй холилдон уусч нилээн томоохон шинэ нүүдэлчдийг үүсгэсэн байна.
Оросууд шинээр нүүж ирэгсдийг Половцер(Polowzer) зэвхий царайтнууд, Германчууд мөн адил зэвхий саарлууд буюу (Fahlen) гэж нэрлэж байсанаас үзэхэд эдгээр нь Хүннү гүрний үед байсан Индоевроп угсааныхан байх үндэслэлтэй юм.
Зарим нэгэн Каучакууд христийн шашинд орж байхад зарим нь өөрсдийн үндсэн бөө шашиндаа үнэнчээр үлдэж байсан ч амьдралын хэв маяг нь нүүдэлчин хэвээрээ буюу Монголчуудаас төдийлөн ялгагдах зүйлгүй, хавар болгон сууршмал иргэд болох оросын зах хязгаараар довтолж, хүүхэд, охид, эмэгтэйчүүдийг нь олзолж, олзолсон иргэдээ Лалын орнуудад худалддаг байжээ.
Удалгүй зарим отог аймгууд нь аажмаар сууршиж, ихэнхи нь оросуудтай гэрлэж нүүдэлчин шинж чанараа бага багаар алдаж уусч эхэлж байсан байна.
Зэв Сүбээдэй баатрын арми Кавказаас ийнхүү Каучакуудын эзэмшил тал нутаг руу орж ирэхэд аль хэдий нь Каучакууд бэлдчихсэн, Христ шашинтай Алануудтай (Оросын зах хязгаарын хүмүүс байх) нийлэн тулалдахаар зэхэж байжээ.
Трек, Кума гийн хооронд болсон тулалдаан нэг хоногийн турш аль аль талдаа онцын ашигтай байдал гаралгүйгээр үргэлжилсэн бөгөөд харуй бүрий болж цэргүүд төдийлөн ялгагдахаа болж эхлэхэд тулаан түр завсарласан байна.
Сүбээдэй баатар тэр оройгоо нэг элчийг томилж Каучакын хаан луу явуулсан бөгөөд элч хэлэхдээ:
Аланууд бол бид нарын хувьд харийнхан, харин бидний шашин шүтлэг, удам угсаа адилхан.
Ийм байхад Христүүдтэй нийлж цусан төрлийнхөнтэйгээ та нар байлдана гэж үү?
Та нарын итгэл үнэмшил чинь ондоо биз дээ!
Хэрвээ та нар бидэнтэй нийлбэл, баяртайгаар бид угтах бөгөөд олзолсон иргэд, алт эд агуурсаа дуртайяа хувааж байх болно.
Гэсэн хэдий ч Каучакууд элчийг нь алж, тэр даруйдаа өөрийн холбоотондоо хэлсэн байна.
Дараагийн өдөр нь Монголчууд ядах юмгүйгээр дийлсэн бөгөөд Алануудыг олзолж тэндээс сайн эрс, шилдэг цэргүүдийг нь шилж Хятад луу цөлжээ.
Энэ удаа монголчуудын зүгээс ямар ч найрамдал байгаагүй бөгөөд олзолсон бүх Каучакуудыг үгүй хийсэн байна.
Дүрвэсэн иргэд 2 хуваагдаж нүүсэн бөгөөд ойролцоогоор 50000 иргэд 10000 илүүтэй гэрийг авч Дунай мөрнийг гаталж Буцантийн хаант улсаас тусламж гуйж очжээ.
Харин ихэнхи хэсэг нь Каучакын хаан Кутаныг дагаж эртний дайсан болох Оросуудаас тусламж гуйж очжээ.
Зэв, Сүбээдэй нарын 3 түмэн цэрэгтэй арми эхний ээлжинд зугтагсадыг дагаагүй бөгөөд баруун тийш эргэж одоогын Ростовыг тонож, цааш Дон мөрнийг гаталж, Асовш нуурын эргээр дайрч Керчийн хөндийгөөр Хар далайн чиглэл рүү явжээ.
Энэ нь Чингис хааны захиас байсан бөгөөд баруун тийш Атлантын далай хүртэлх газар нутгийг үзэх, буюу монголчуудын ойлгоцоор дэлхийн төгсгөлд хүрэх санаа байсан байна.
Монголчууд цааш Крим хагас аралаар дайрч өнгөрсөн бөгөөд ингэж явахдаа төрөл бүрийн хэл, шашинтай жижиг овог отгуудыг тонож Судак(Sudak) хагас арал дээр очиж түр хугацаагаар буудалжээ.
Судак нь тэр үедээ маш том хөлөг онгоцны зогсоолтой, худалдаа наймаа өндөр хөгжсөн, ялангуяа хүний наймааны хамгийн том захтай, каучакуудын олзолж өгсөн хүмүүсийг Египет хүртэл зардаг байжээ. Тэрч бүү хэл францууд хүртэл энэ наймаанд их оролцдог байсан байна.
Монголчуудыг ирж буй сургаар Судакын худалдаачид өөрсдийн ихэнхи эд агуурсаа авч Хар тэнгисээр хөндлөн гарч Туркийн аюулгүй боомтууд руу дүрвэсэн байлаа.
Судакыг бүрэн тонож, галдан шатааж дуусгасны дараагаар Одоогын Краков луу эргэсэн байна.
Краков нь тэр үедээ Каучакуудын нийслэл нь байсан бөгөөд тэдгээр нь нүүдэлчид байсан учраас өндөр хана хэрэмэн хамгаалалтгүй хэдхэн шавар байшин, монголчуудтай адил хэдэн гэрээс тогтсон томоохон суурин байжээ.
Краковыг эзэлсний дараагаар тэр өвөлдөө Ростовын ойролцоо өвөлжиж хаврыг хүлээсэн байна.
Тэнд байх хугацаандаа тагнуул ангиасаа шинэ мэдээг хүлээн авснаар дараагийн тулаанд бэлдэж эхэлжээ.
Мэдээ нь
Оросын ноёдууд нийлж, монголчуудын эсрэг ихээхэн хэмжээний хүч хуримтлуулж дайтахаар зэхэж байгаа тухай байлаа.
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen